ÇELİK HALATLAR: Tel, damar ve bir bobinden oluşturulan halatların üretilmesinde bu malzemelerden yararlanılmaktır. Ana maddesini de çelik tel oluşturmaktadır. Önceden belirlenen ihtiyaca uygun olarak, belirlenmiş özelliklere ve dayanımına sahip bu tellerin dikkatlice imal edilmesi ve istenilen forma kavuşmasıyla çelik halatlar üretilir. Çelik halatın üretilmesinde birinci aşama ufak tel kablolardan birkaç tanesini beraber sarma işlemidir. Örgü başına bünyesinde kaç adet çelik tel bulunacağı çelik halatın yapacağı iş kaldıracağı ağırlık belirler. Çünkü kullanılacak uygulamaya göre halatın farklı esnekte ve farklı sağlamlıkta ve kalınlıkta olması gerekir. Her halat çelik bobin üstüne sarılır ve büyük bir kasnak olan örgü makinesine yüklenir. Çoğunluk olarak bir örgüde 19 ile 36 tane sayısı arasında değişen çelik kablo bulunmaktadır.
ZİNCİR: Birbirine geçmiş metal ve şekillendirilmiş halkalardan ve şekilerden meydana gelen bağlama ve hareket iletim elemanı olarak tanımlanabilir. Zincirler çok değişik biçimlerde yapılan halka ve baklalardan oluşur. Çelik tel halatlara karşın yük kaldırma elemanı olarak daha az kaldırma makinalarında kullanılır. Darbe ve ağır yüke karşı hassas olması kullanılma imkanını maalesef kısıtlamıştır.Zincir ağırlık tutma ve sarma işlemlerinde kullanılan zincirler haricinde ufak vinçler ve palangalarda da kullanılır.Ayrıca tahrik zinciri ve devamlı taşıyıcılarda çekme elemanı olarak da kullanılır. Zincirler yuvarlak halkalı ve mafsallı zincir olmak üzere iki tipi bulunmaktadır.
1.Yük taşıma zincirleri
2.Transfer zincirleri
3.Tahrik zincirleri olmak üzere 3 sınıftır.
Halatları kullanmadan önce sağlam durumda olup olmadıkları iyice kontrol edilmelidir.
Uygun görülen yani tavsiye edilen tüm halat uzunlukları halatın kopma gücünün 1/5’inden daha fazla ağırlık kuvvetinin uygulanmayacağı biçimde imal edilmiş ani yüklemelerin kopma gücünde ağır kayıplara neden olacağı unutulmamalıdır.
Halattaki kıvrımlı ve düğümlü kısımlar halatın dayanıklılığını ciddi ölçüde azaltır.
Halatlar keskin olan kenarlar kullanılarak çekilmemelidir.
Halatın yönlendirici ekipmanlara sürtünmesinden mümkün olduğunca kaçınmalı ve bağlantı noktaları plastik veya kanvas malzemelerle muhafaza edilmeli ya da o kısma ip dolanarak yumuşatılmalıdır.
Halatları her türlü sıcaklığa karşı maruz bırakmaktan kaçınılmalıdır.
Halata kimyasal maddelerin ya da dumanın bulaştırılmaması gerekmektedir. Şayet bu durum meydana geldiyse ortam sıcaklığındaki tatlı su kullanarak yıkanmalıdır.
Halatı güzel şekilde sarmalı yani uygun makaraya sarılmalı ya da uygun bir şekilde istiflenip muhafazası yapılmalıdır.
Kullanım esnasında halatın durumudan şüphe ettiyseniz mutlaka üreticisi veya profesyonel bir ekipten yardım talep ediniz.
-Vinç
-Kule vinci
-Yer üstü ve yeraltı madenciliği
-Hafriyat alanlarında
-Her türlü arazi alanlarında
-Tramvaylarda
-Asansörlerde
-Petrol ve doğal gaz
-Sondaj çalışmalarında vs. yaygın olarak kullanılmaktadır.
Zincirler darbelere ve aşırı yüke karşı hassastır. Halatlardan daha az elastiktir. İşletme esnasında bu sepeble ani kopmalar görülebilir. Zincirler gürültülü olup çalışırken ses çıkarır ve küçük hızlarda da çalışabilir. Zincir tel halatlara göre 5-10 kat daha fazla ağırdır. Tel halatlar zincirlere göre daha uygun fiyatlıdır.
Zincirler tel halatlardan daha fazla sarılmaya uygun olduğundan, küçük çaplı dişli veya makara üzerinden kullanılabilir. Zincir toza, neme, korozyona karşı dayanıklıdır. Zincirler fazla ısıya tel halatlardan daha fazla dayanıklıdır.